کتاب فلسفۀ “زیبایی، حقیقت، نیکویی” ترجمۀ دکتر مهدی سودی است که توسط انتشارات وندیداد در ایران منتشر شده است و هم اکنون چاپ دوم آن قابل ابتیاع است.
- برای عزیزان خارج از ایران، قیمت کتاب 15 دلار استرالیاست و البته هزینه پست به آن اضافه می شود. برای تهیه کتاب خارج از ایران با من از طریق ایمیل تماس بگیرید. Translation@mehdisoodi.com.au
- برای تهیه کتاب در ایران می توانید مستقیماً با انتشارات وندیداد تماس بگیرید:
- وبسایت: vandeedadpub.com
- ایمیل:vandeedad@yahoo.com
- تلفن:۰۲۱۷۷۷۲۸۴۰۷
مقدمۀ مترجم
در آغازین سال های دهۀ چهارم عمرم، عطش فراگیر چیزی که ماهیّت دقیقش زیاد هم برایم آشکارنبود مرا برآن داشت تا با تنی چند از دوستان بزرگوارم در این باره مشورت کنم. آشنایی و فرصت مصاحبت با بزرگ مرد فلسفه و عرفان، استاد دکتر حسین محی الدین الهی قمشه ای ، برایم معرفی کتابی برای مطالعه و رفع این عطش را به ارمغان داشت که متعاقباً دوست عزیزم آقای حمید همایونی آن را به رسم دوستی به من هدیه کرد، که تا ابد ممنون هر دوی این عزیزان هستم.
پيام دكتر قمشه ای در همۀ سخنرانی هايش بر محور علم و هنر و اخلاق می گردد. تعريف ايشان از اين سه ارزش متعالی چنين است كه شناخت نظام و هارمونی عالم، علم است، احساس نظام و هارمونی و خلق و ارائۀ تناسبات تازه هنر است و عمل كردن بر طبق هارمونی هاي درون و بيرون اخلاق را تشكيل می دهد . هدف علم رسيدن به حقيقت و هدف هنر كشف و ارائۀ زيبايی و هدف اخلاق رسيدن به خير و سعادت است و اين هر سه يعنی حقيقت، زيبايی و خير، سه جلوه از يك ذات هستند. آنچه خير است زيباست و حقيقت دارد، آنچه زيباست خير است و حقيقت دارد و آنچه حقيقت دارد خير است و زيباست. شعر معروف زير از جان كيتز (John Keats) انگليسی كه بخش اول آن از افلاطون گرفته شده مبين همين ديدگاه در فرهنگ غرب است :
“Beauty is truth, truth beauty, that is all ye know on earth, and all ye need to know”.
“زیبایی عین حقیقت است، حقیقت عین زیبایی، و این تمام آنچه است که تو در این کره خاکی می دانی، و تمام آنچه تو نیاز به دانستن آن داری.”
سینتاپیکن، فهرستی بر عقاید بزرگ یک مجموعۀ دو جلدی است که تحت عنوان جلدهای دوم و سوم مجموعۀ کتاب های بزرگ جهان غرب ، کاری از دائرةالمعارف بریتانیکا منتشر شده است. این دو جلد کتاب حاصل تلاش و قلم مورتیمر آدلر، فیلسوف آمریکایی، تحت راهنمایی رابرت هاچینز رئیس دانشگاه شیکاگو تهیه شده است و با عنوان مجموعۀ 102 ایدۀ بزرگ فلسفۀ غرب شناخته می شوند. کلمۀ سینتاپیکن که صرفاً برای این منظور ساخته شده است به معنای مجموعۀ عناوین و موضوعات است. این اثر حاوی چیزی است که آدلر و گروهش پایه و اساس عقاید مطرح شده در کتاب های بزرگ جهان غرب که از نظر زمانی از هومر آغاز و به فروید ختم می شود، می دانستند. این کتاب که مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، از انتشارات دائرةالمعارف بریتانیکا قابل تهیه می باشد که صاحب حق چاپ این اثر است.
سینتاپیکن را می توان به عنوان یک کتاب مرجع، یک کتاب مستقل برای مطالعه، ابزاری برای آموزش آزاد و یا ابزاری برای تحقیق و روشنگری استفاده کرد. علاوه بر اینها، آدلر این مجموعه را برای اتحاد میان کتب اساسی و بزرگ غرب نوشت. این اثر برای همیشه مشکل اساسی میان نویسندگان مختلف را حل می کند که همگی یک چیز را با واژگانی متفاوت بیان می کردند. آدلر می خواست با دسته بندی علمی تر مطالب نویسندگان بزرگ، اساس و پایۀ اتحاد و یگانگی مطالب مورد نظر نویسندگان را نشان دهد.
از نظر هاچینز رئیس دانشگاه شیکاگو، این اثر کاربرد بزرگتری نیز دارد. وی معتقد بود که این شکل ارایۀ مطالب که در این اثر استفاده شده و در آن نظریات گوناگون با یکدیگر مقایسه می شوند، آن قدر قدرتمند است که می تواند جهان را از خودویرانی نجات دهد.
این کتاب که به زبان انگلیسی و دارای متنی بسیار فنی و نسبتاً سخت و دشوار است، یکصد و دو فصل دارد که در هر فصل به بررسی یک موضوع از دیدگاه فلاسفۀ غرب از زمان باستان تاکنون پرداخته است. سه فصل از این کتاب به نام های زیبایی، حقیقت و نیکویی را برای آغاز مطالعه ام انتخاب کردم. سپس بر آن شدم تا برای درک بهتراین سه مبحث بسیار مهم، آن ها را ترجمه کنم زیرا در مقام مترجم وقتی بار مسئولیت انتقال صحیح مطلب به خواننده بر روی دوشم باشد، حتماً در ابتدا باید درک خود را از آنچه می خوانم، به حدی مناسب برسانم.
از نظر مترجم نیز اهمیت شناخت این سه مقولۀ عمیق و اساسی برای هر بشری که مایل است در مسیر خودشناسی گام بردارد و میل به تکامل معنوی دارد حائز اهمیت فوق العاده است. همچنین در باب انتخاب کتاب مرجع برای ترجمه باید گفت شکل بسیار مناسب ساختاری ارایۀ مطالب و بی طرفی رعایت شده در طرح دیدگاه های مختلف فلاسفه جهان غرب در برهه های زمانی گوناگون باعث می شود این کتاب مرجعی قابل اعتماد برای بررسی مکتب فلسفۀ دنیای غرب در ارتباط با این سه مبحث کلیدی باشد. هر فصل پس از طرح موضوع به بیان نظرات برجسته ترین فلاسفۀ دنیای غرب دربارۀ آن موضوع کرده ولی کاری که مولف از آن دوری نموده تزریق نظر و دیدگاه خود – حداقل به شکلی چشمگیر – دربارۀ موضوع مورد بحث است.
به اعتقاد من، ترجمۀ این اثر خدمتی به هموطنانم است که امکان دسترسی به کتاب اصلی برای ایشان وجود ندارد و یا مطالعه به زبان فارسی را به زبان های دیگر حداقل در زمینه های تخصصی ترجیح می دهند. یکی دیگر از ضروریات امر ترجمۀ این کتاب را در احساس نیاز به هر چه غنی ترساختن مجموعۀ کتاب های در دسترس به زبان فارسی در این زمینه تخصصی از فلسفه در داخل کشور دانستم تا نه تنها محققین و متخصصین بلکه عموم هم در صورت علاقه بتوانند دیدگاه های فلاسفه دیگر نقاط جهان را درباره چنین موضوعات مهمی بدانند. البته پُر واضح است که برای داشتن درک کاملی از موضوعات اساسی و مهمی مانند زیبایی، حقیقت و نیکویی باید نظرات و عقاید صاحبنظران مکاتب مختلف فلسفه را از نقاط مختلف جهان و در مقاطع مختلف زمانی مطالعه و بررسی نمود.
همانطوری که گفته شد، جامعۀ هدف این کتاب در مقام اول مشتاقان فلسفه و تاریخ فلسفه می باشد، اما برای این که خواندن و درک آسان این کتاب را برای طیف وسیعتری از هموطنان عزیزم میسر کنم در قالب نوآوری در فن ترجمه متون تخصصی، از یکسو زبان فارسی عمومی و روان با واژگان متعارف برای عموم را برای ترجمۀ کتاب استفاده کردم، و از سویی دیگر اقدام به تألیف مطالبی کردم که در پاورقی ها و یادداشت های متعدد و مفصل کتاب، صرفاً برای آن دسته از خوانندگانی که علاقمند به دانستن اطلاعات بیشتر دربارۀ فلاسفه ای که نام شان ذکر شده است، آمده و از بزرگواران و استادانی که ممکن است این مطالب برای شان تکراری و یا در سطح پایین به نظر برسد در همین ابتدای کتاب عذر خواهی می کنم. نهایتاً هدف این حقیر خدمت به ایران و ایرانی بوده است و امیدوارم مقبول نظر خوانندگان گرآنقدر این کتاب بیافتد. درمورد کیفیت کار نیز اگر در ترجمۀ متن به اشکالی برخوردید، استدعا دارم برای اصلاح آن در چاپ های بعدی و البته فراگیری و آموزش من، از طریق ایمیل که در انتهای کتاب ذکر شده است، بنده را آگاه سازید. بابت این کمک و همین طور پیشنهادها و راهنمایی های دیگرتان همیشه مدیون لطف و سخاوت تان خواهم بود.
در انتها از آقایان صدرالدین امامی فر و نیما حسنی که به بهبود ادبی این اثر در ویرایش نهایی آن کمک کردند و نظرات اصلاحی و ارزشمند خود را سخاوتمندانه ارایه کردند قدردانی می کنم. همسر گرامی و یاور همیشه همراهم سعیدۀ نازنین نیز در ایّام ترجمۀ کتاب، کار تایپ دست نوشته های ترجمه و تحقیق من را صبورانه و با دقّت فراوان انجام داد تا همچون دیگر دست آوردهای زندگی ام، سهمی ارزنده در خلق این اثر داشته باشد. همواره قدردان همراهی مستدام و پُر مهر این بانو به عنوان شریک زندگی ام هستم. و نهایتاً سپاس خالصانه دارم از انتشارات خوب “وندیداد” که صمیمانه و در نهایت تخصص، امر مهم آماده سازی و نشر این اثر را به بهترین شکل پذیرفت و به ثمر رساند.
شهریور 1394
دکتر مهدی سودی